Cookie Instellingen

Om Topfund.nl goed te laten functioneren maken we gebruik van cookies. Lees hier meer over Privacy & cookies.

Alle cookies accepteren
sluiten
Loopt inflatie door een soort van ‘self-fulfilling prophecy’ straks weer op?
Portret Hein Praats
Een column door
Hein Praats

Loopt inflatie door een soort van ‘self-fulfilling prophecy’ straks weer op?

Datum:
10/2/2023
Beleggers reageren vooralsnog euforisch op de inflatie die al even aan het dalen is. Het ironische is echter dat een periode van afnemende inflatie kan leiden tot (weer) oplopende inflatie. Zo werkt de logica der verwachtingen nu eenmaal.

Iedereen zal als de dag van gisteren nog wel weten dat het inflatiedebat lange tijd verhit werd gevoerd tussen ‘team tijdelijk’ en ‘team persistent’. Maar na (slechts) een paar maandjes van dalende inflatiecijfers is er opeens weer consensus ontstaan: inflatie zal van voorbijgaande aard te zijn.

Prematuur

Los van het feit dat mij dat persoonlijk een te voorbarige conclusie lijkt, zijn er voortekenen dat sommige economieën, waaronder die van de VS, weer aan het opwarmen zijn waardoor opwaartse inflatiedruk ook weer de kop kan opsteken.

Kijkend naar de groeiontwikkeling van productie-output en geld in omloop bijvoorbeeld. In een goed functionerende economie groeien beide in ongeveer hetzelfde tempo. Wanneer economieën echter een kentering doormaken, kan de groei van de geldhoeveelheid die van de output overtreffen, omdat bedrijven vaak eerst hun capaciteit moeten uitbreiden of meer werknemers moeten aannemen (door aanhoudende krapte op de arbeidsmarkt momenteel al lastig genoeg) alvorens er meer geproduceerd kan worden.

Kredietverlening wél eenvoudig en snel

De groei van de hoeveelheid geld in omloop hoeft daarbij géén vertraging op te lopen. Banken en andere geldverstrekkers zullen, en kunnen, namelijk gemakkelijk en snel krediet verstrekken als ze (sterker dan verwacht) economisch herstel voorzien. Het enige dat daarvoor is ‘vereist’ is goed nieuws waardoor de vooruitzichten positiever, of minder negatief, worden. En dat is precies wat er recent is gebeurd met het uitkomen van onverwacht lagere inflatieniveaus en hogere BBP- en banengroeicijfers.

Daar komt nog bij dat, nu de inflatie de laatste maanden harder daalt dan voorzien, het ook niet geheel verwonderlijk is dat de markt verwacht dat de Fed de rente sneller kan verlagen dan eerder nog werd aangenomen, waarbij aangetekend dat een verwáchte verlaging van de rentetarieven een economie net zo kan stimuleren als een daadwerkelijke verlaging daarvan.

De ironie is dus dat een positieve marktreactie op dalende inflatie en lagere renteverwachtingen kan leiden tot zoveel optimisme dat – eigenlijk door een zichzelf vervullende profetie – de inflatie weer gaat oplopen.

Lering trekken uit de jaren zeventig

Met markten die zich vooral de laatste weken massaal positioneren voor (alweer) het einde van de verkrappingscyclus kunnen de opvallende overeenkomsten tussen de huidige Amerikaanse inflatieontwikkelingen en die van de zeventiger jaren leerzaam zijn voor de te volgen koers.

Ook toen kwam inflatie voort uit een giftige mix van hogere energieprijzen, problemen in de toeleveringsketens en een buitensporig stimulerend monetair beleid. Maar na een hele reeks van renteverhogingen begon de Fed de rente, vóórdat prijsstabiliteit was bereikt, voortijdig te verlagen. Het resultaat was dat de inflatie weer heel snel oplaaide, waardoor het veel langer (dan nodig) duurde voordat de inflatie zich normaliseerde.

Om hetzelfde lot te vermijden, moet de Fed van vandaag de verleiding dan ook weerstaan om het monetaire beleid té snel te versoepelen, want het verlagen van de rentetarieven voordat de inflatie voor langere tijd weer rond het 2%-niveau ligt, zou alle inspanning die tot nu toe is geleverd ook weer heel snel tevergeefs kunnen maken. Zo bekeken denk ik dan ook dat de kans groot is dat het werk van Powell er nog niet opzit…