Zo krijg je bij de Staatsloterij gemiddeld ongeveer 70% van je inleg terug, terwijl dat bij de Nationale Postcode Loterij slechts 38,2% bedraagt (volledigheidshalve: er gaat daarnaast zo’n 41% naar goede doelen, de rest is voor de organisatie zelf).

Naast overoptimisme en dagdromen over het winnen van de hoofdprijs, speelt bij veel Postcode Loterij-deelnemers nog een andere overweging mee. Want stel je voor dat het winnende lot bij jou in de straat valt, terwijl jij niet meedoet? Dat je buren miljoenen opstrijken, terwijl jij met lege handen staat en de party-pooper op het eerstvolgende buurtfeest zult zijn?

Om dat allemaal te voorkomen, speel je – ondanks dat de kans om door de bliksem te worden getroffen groter is dan de kans om de loterij te winnen – maar gewoon mee. Gedragswetenschappers noemen dat FOMO, oftewel: Fear Of Missing Out.

Buy low, sell high (en niet andersom!)

De angst om de boot te missen speelt ook bij beslissingen in financiële markten vaak een rol. Neem de cryptomarkt, waar mensen het liefst instappen wanneer de Bitcoin richting (of op) nieuwe highs handelt, maar dit juist níet willen doen gedurende corrigerende fases waarin diezelfde digitale munt veel lager in koers noteert, zoals de afgelopen tijd overduidelijk het geval is.

Waar ratio en logica het tegenovergestelde zouden voorschrijven (buy low & sell high in plaats van andersom op basis van meer of minder angst om een ‘opportunity’ te missen) is ook in de financiële wereld angst dus vaak geen beste raadgever.

Momenteel lijken in ieder geval ook veel aandelenbeleggers met het FOMO-virus besmet te raken, vooral doordat er na bijna twee maanden van weekverliezen recent weer plussen op de aandelenbeurzen vallen te bespeuren.

De gedachte dat er daarmee wellicht ook een einde komt aan de dit jaar ingezette trend van dalende beurskoersen – als gevolg van de stijgende rente, oplopende inflatie en geopolitieke onrust – lijkt het koopjesjagersgedrag van extra stimulans te voorzien.

Bodemvissen…

Niet voor niks vallen er de laatste weken weer in toenemende mate blogs te lezen over ‘bottom fishing’ en slaan de verhalen over krachtige opwaartse bewegingen van beurzen ná een forse dip beleggers weer om de oren. En ja, natuurlijk zijn er in het verleden genoeg momenten geweest om na een flinke correctie weer effecten op te pakken. Wie in november 1987, december 1998, maart 2009 of juni 2020 aandelen had gekocht, boerde achteraf ontegenzeglijk goed.

Toch zijn er goede redenen om dat nu (nog) even niet te doen. Ten aanzien van de net genoemde correcties gedurende de afgelopen decennia kunnen we concluderen dat de beurzen in 1987 zonder duidelijke redenen met ruim 20% daalden; we in 1998 te maken hadden met de Azië-crisis die zich kortstondig als een olievlek over de wereldeconomie verspreidde; de wereldeconomie in 2008-09 klappen kreeg door de kredietcrisis, maar onder meer dankzij veel staatshulp werd gered en in 2020 de nervositeit op financiële markten door ongekende pandemieangst enorm hard toesloeg.

Minder drama, meer liquiditeit

Elke keer dumpten beleggers in paniek hun aandelen, maar al vrij snel na de crash bleek dat de situatie niet zo dramatisch was als aanvankelijk werd gedacht. Bovendien gebeurde er in alle gevallen nog iets anders: onder leiding van de Amerikaanse Fed werd er steeds massale monetaire steun aan de markten verleend. Men pompte liquiditeit in het systeem en de rente ging omlaag, wat telkens dus ook zorgde voor een bodem (zij het kunstmatig gecreëerd) onder de aandelenmarkten.

Ik denk echter dat de monetaire hulptroepen dit keer nog wel even op stal zullen blijven. De Fed zit voorlopig sowieso op de lijn dat de rente omhoog móet, waarbij de vraag dus niet meer is óf ze dat gaan doen, maar wanneer, hoe vaak en met hoeveel basispunten per keer.

Daarnaast stopt de Fed tevens met het opkopen van obligaties, maar is los van dat alles de economische situatie nu ook nog eens uitermate onzeker: het conflict in de Oekraïne wordt voorlopig niet opgelost, de oplopende inflatie holt de koopkracht uit waardoor de kans op een recessie alleen maar groter wordt, energie wordt steeds onbetaalbaarder en de internationale aanvoerketens blijven haperen. Dat zijn allemaal factoren die druk blijven zetten op markten en koersen.

Het gaat om de lange termijn

Vol inzetten op een enorme (kortetermijn)herstelrally lijkt me daarom voorbarig. Wat niet wegneemt dat ik vind dat je wel altijd aan boord moet zijn (zodat je sowieso nooit een boot kúnt missen).

Het gaat bij beleggen namelijk niet zozeer om timing – te moeilijk – maar vooral om time in the market…

‍